„Na początku każdego podboju znajduje się nie abstrakcyjna wiedza – ta przychodzi zwykle w takim zakresie, w jakim życie tego wymaga – tylko doświadczenie, ćwiczenie i praca.”

Célestine Freinet

OPIS GOSPODARSTWA
Działające od 2004r. gospodarstwo ekologiczne leży w Dolinie Małej Panwi, u ujścia rzeki do Dużego Jeziora Turawskiego. Obejmuje ono 11,17 ha, w skład których wchodzą łąki, zboża, uprawy warzywne i sad, z czego największa część, bo aż 7,2 ha przypada na łąki. Myślą przewodnią gospodarstwa jest zachowanie naturalnej różnorodności biologicznej, więc brak jest typowej specjalizacji i monokultury. Różnorodność ta znajduje także swoje odzwierciedlenie w ofercie edukacyjnej Ekozagrody, która krąży wokół tematów „pedagogiki rozwoju zrównoważonego” zgodnie z odpowiednimi celami międzynarodowej Dekady ONZ 2011-2020.
Na zabudowę zagrody składa się 20-letni dom oraz ponad 100-letnie zabudowania gospodarskie. Za domem rozciąga się ogród warzywny i sad, w którym biegają świnie rzadko spotykanej rasy Mangalica (węgierska świnia pastwiskowa). W sadzie (ok. 1,7 ha) rosną głównie jabłka, ale także śliwy, grusze, czereśnie, maliny, porzeczki, brzoskwinie i wiśnie. Sad składa się z części nowej obsadzonej nowoczesnymi odmianami parchoodpornymi oraz z części starej, w której rosną drzewa starych odmian.
Na terenie gospodarstwa powstała przydomowa tłocznia soków, w której produkowane są soki ze starych niechronionych odmian jabłek oraz innych owoców uprawianych w gospodarstwie.
Do obsługi gości wykorzystano całe otoczenie domu: tarasy na wszystkie strony świata (taras motyli, taras ziołowy, taras kamienny), ścieżka bosa oraz mały tor przeszkód, piaskownica, wiele miejsc wypoczynku, piwnica ze starym piecem kaflowym; wykorzystane zostały stare elementy zabudowy wiejskiej (stary wychodek został wyremontowany i mieści się w nim tradycyjna wiejska toaleta oraz zabawny prysznic), mały staw kąpielowy oraz dostępne miejsca nauki indywidualnej z przygotowanymi materiałami (oczyszczalnia roślinno-stawowa, wiatrak prądotwórczy, zagrody świń pastwiskowych, permakultura, hotel dla owadów itp.). Wszystko wykonane jest wyłącznie z naturalnych materiałów dostępnych w gospodarstwie oraz w najbliższym otoczeniu jak i z recyclingu. 
Od 2011 r. gospodarstwo dąży do stworzenia kompleksowego pozaszkolnego miejsca nauki. W związku z tym całość obejścia stanowi integralną część zajęć a wiele drobnych, na pierwszy rzut oka niewidocznych elementów upcyclingu i LandArtu tworzy inspirujące otoczenie zachęcające do zmiany perspektywy, do poszukiwania, odkrywania oraz kreatywnego podejścia do rzeczy i problemów. 

OFERTA EDUKACYJNA GOSPODARSTWA
Zajęcia przeprowadzane są metodami warsztatowymi wzgl. aktywizującymi (według metod tzw. pedagogiki alternatywnej, jak np. Montessori, Freinet i Reggio, w zależności od wieku uczestników). Ponadto pracujemy metodą inkluzji, tzn. dzieci niepełnosprawne włączane są do wspólnej pracy zgodnie z predyspozycjami (niestety obejście nie jest przystosowane do potrzeb osób na wózkach inwalidzkich).
Uczestnicy są podzieleni na grupy i pracują na poszczególnych stacjach samodzielnej pracy. Możliwa jest rotacja (tzn. czas pracy na jednym stanowisku ograniczony jest do np. 30 min a następnie dzieci zmieniają miejsce pracy – szczególnie polecane w wypadku dzieci młodszych) lub też wyznaczenie odrębnej „misji” każdej z grup, po czym po zakończeniu zajęć każda grupa prezentuje wyniki i omawia sens wykonanej pracy, problemy na jakie natrafiła i w jaki sposób je rozwiązała (szczególnie polecane dla starszych grup, gdzie można zająć się kompleksowymi tematami). Zarówno w pierwszym jak i w drugim wypadku konieczna jest współpraca nauczycieli, którzy podczas warsztatów pracują razem z nami i z dziećmi (tutaj jest konieczne uczulenie nauczycieli w fazie przygotowującej projekt: warsztaty metodami aktywizującymi w przeciwieństwie do zajęć typu „pokazówka”, wymagają innego podejścia z ich strony; nieraz zdarza się, że podczas takich zajęć uczniowie uważani za „słabszych” wykazują nieoczekiwaną inwencję i odkrywają swoje mocne strony).

Szczególnym hitem naszych warsztatów jest kontakt z żywymi językami obcymi: normalnie prowadzimy w jęz. polskim oraz niemieckim (zarówno jako języki ojczyste jak i języki obce) względnie angielskim, ale ponadto od marca do listopada przyjeżdżają do nas wolontariusze z całego świata: wówczas dochodzą inne języki obce. Niezależnie od tego z jakiego kręgu kulturowego przybywają i w jakim języku się posługują, są oni zawsze ubogaceniem dla dzieci. Ponadto ma to ogromny wpływ na realizacje celu projektu „Tu jestem, tu rosnę, TU zostaję”, ponieważ kontakt ten pozwala na refleksję nad „swojskością” i „obcością”.
Poza tym Ekozagroda od dwóch lat dojeżdża na życzenie w dowolne miejsce i przeprowadza warsztaty (posiadamy mobilny warsztat, prasę do tłoczenia soków oraz małe laboratorium); np.: filcowanie dla szkółki sobotniej; LandArt, bajeczny świat, farbowanie wełny naturalnymi barwnikami dla nauczycieli przedszkoli; dzień projektowy „Wszystko o jabłku: tłoczenie soku i LandArt z jabłkiem w tle” w szkole inkluzywnej/włączającej w Neuzelle (Niemcy).
Warsztaty w Ekozagrodzie poleca się szczególnie dla szkól rozszerzonym programem nauczania języków obcych wzgl. języka mniejszościowego.    

Przedmioty: przyroda, biologia, chemia, fizyka, matematyka, języki obce, kulturoznawstwo, regionalizm, plastyka, technika
Wyniki/efekty materialne:
Protokoły, zielniki, domki dla owadów, sztuka z gliny, modele z materiałów recyclingowych, mind maps, plakaty, itp. Także można się pokusić o zagrodowego bloga, gdzie każda grupa będzie zapisywać co robiła i w efekcie powstanie rodzaj dziennika projektu.

Ponadto dzieci mogą …

• poobserwować świnie na pastwisku,
• nakarmić zwierzęta,
• dowiedzieć się czegoś na temat świń pastwiskowych (jak żyją, co jedzą, jaka jest dynamika stada, naturalne zachowanie),
• zobaczyć hotel dla owadów i dowiedzieć się czegoś o owadach pożytecznych i dlaczego należy je chronić,
• zobaczyć mały wiatrak prądotwórczy,
• przejść się ścieżką bosą i torem przeszkód,
• pograć na boisku „z obniżonym podwoziem” (boisko jest obniżone o ok. 1,5 m poniżej poziomu ziemi),
• a także dla grup nie większych niż 20 osób przygotowanie i pieczenie pizzy/podpłomyków w piecu glinianym.

Zajęcia odbywają się głównie na zewnątrz, przy niesprzyjających warunkach pogodowych jest możliwość przeprowadzenia zajęć wewnątrz (warsztat, salka edukacyjna i tłocznia soków w piwnicy domu). Na okres miesięcy zimowych planowanie jest wynajęcie salki świetlicowej w centrum  wsi.

DOŚWIADCZENIE
Doświadczenie w pracy z dziećmi i młodzieżą. Od 2004 r. gospodarstwo odwiedzają grupy przedszkolne, ze szkół na wszystkich poziomach nauczania z Polski i zagranicy. Gospodarze współpracują ze stowarzyszeniową szkołą podstawową w Raszowej (Montessori) oraz inkluzywną szkołą podstawową w Neuzelle (Brandenburgia, Niemcy).
Udział w projektach edukacyjnych i projekty własne (wybór):

• Było sobie w sadzie… (2007r., projekt studentów kolegium językowego w Opolu, Stworzenie dwujęzycznej, międzyprzedmiotowej ścieżki edukacyjnej dla dzieci ze szkół podstawowych),
• Dinozaury inaczej… Rodzinne filcowanie i tworzenie dinozaurów ze śmieci (2007r., międzypokoleniowy projekt finansowany przez Fundację Wspomagania Wsi),
• od 2008r.: warsztaty ekologiczny dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych z województwa Opolskiego, warsztaty dla Uniwersytetu oraz Politechniki Opolskiej (m. in. w ramach programu Erasmus),
• od 2008r. współpraca z Instytutem Relacji Zagranicznych: seria warsztatów dla przedszkolanek w zakresie metod edukacji ekologicznej i przyrodniczej dla najmłodszych,
• Akademia Młodych Noblistów (2011-2013, ok. 3.000 gimnazjalistów z północnych województw Polski, Projekt WSP TWP Warszawa/Olsztyn, POKL 9.1.2),
• Ekomobilnie: innowacyjna edukacja na obszarach wiejskich (2012/2013r., szkoła podstawowa w Raszowej, projekt dofinansowany przez Instytut Relacji Zagranicznych w Stuttgarcie)

Tylko w ostatnim roku odwiedziło gospodarstwo 1.698 uczniów i studentów.  

NAGRODY
Konkursy krajowe:

• Finalista krajowego etapu konkursu WWF na „Rolnika roku regionu morza bałtyckiego 2011”
• Wyróżnienie w krajowej edycji konkursu na najlepsze gospodarstwo ekologiczne 2010

Konkursy wojewódzkie:

• I miejsce w wojewódzkim konkursie na najlepsze gospodarstwo ekologiczne 2010
• II miejsce w wojewódzkim konkursie na najlepsze gospodarstwo ekologiczne 2008
• I miejsce w wojewódzkim konkursie eko-agroturystycznym „Zielone lato 2007”
• I miejsce w konkursie „Tradycyjny Produkt Opolszczyzny 2006” (stare odmiany jabłek)
• „Hit turystyki wiejskiej w Polsce” (2012): Ekspertyza w zakresie potencjału produktów turystyki wiejskiej w Polsce i ich konkurencyjności na regionalnym, krajowym i zagranicznym rynku usług turystycznych na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi  (Polska Agencja Rozwoju Turystyki S.A., Warszawa, listopad 2012 r.)

INFRASTRUKTURA
Obejście domu wynosi ok. 1 ha, otoczenie jest bardzo różnorodne (ścieżki wysypane żwirkami, zagrody dla zwierząt, oczyszczalnia ścieków, wiklina, szuwary, glina, ziemia, zadrzewienia, ogród warzywny, 2 stawy).
Bioróżnorodność na dotknięcie ręki:  żaby, ropuchy, jaszczurki, ptactwo, owady
Salki edukacyjne: duża salka (ok. 35 m2), warsztat (ok. 20 m2),
Tłocznia soków: ok. 12 m2

Ekozagroda dysponuje toaletą plenerową na zewnątrz oraz toaletą w domu.
Posiłki mogą być przyjmowane na zewnątrz (stoły i ławy, ławki wokół ogniska) lub w okresie chłodniejszym wewnątrz.

Ekozagroda realizuje również zajęcia warsztatowe dla uczniów klas I-VI szkoły podstawowej w ramach projektu „Fascynujący świat nauki i technologii”, realizowany przez Regionalne Centrum Rozwoju Edukacji w Opolu.

Iwona i Jens Frasek
Szczedrzyk, ul. Powstańców Śl. 15
46-042 Szczedrzyk
tel.: 604647238
e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
www.ekozagroda.pl
Facebook: „Jens Frasek”
 

• « poprz.
• nast. »